Çocuklarda Yalan Söyleme Davranışı

     Çocukların yalan söylemesi ile ilgili önemli noktalardan bahsetmek istiyorum. Öncelikle çocuklar yalan söylemeyi model alma yoluyla öğrenir. Özellikle yaşları biraz arttığı zaman mesela annesi babasına yalan atarken çocuk bunu fark ederse ve bu yalan atma durumunun sonucunda da annesi herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmadıysa bunu kafasında eşleştirir ve yalan söylediğim zaman hiçbir şey olmayacak ve hatta belki ben daha mutlu olacağım diyerek bunu alışkanlık haline getirebilir. O yüzden çocuklarımızın yanında konuştuğumuz konulara kesinlikle dikkat etmeliyiz. Eğer çocuğumuza bir olayla ilgili gerçeği anlatıp eşimize yalan söylüyorsak farkında olmadan çocuğumuzu yalancılığa yöneltiyoruz demektir. Daha sonra da çocuklarımızdan doğru ve dürüst olmalarını beklememeliyiz.
     Bir diğer durum da ise çocuklar genelde baskı altındayken ve istedikleri olmadığı zaman yalan söyleme konumuna getirir kendilerini. Mesela sürekli olumsuzluk eklerini kullanarak çocuklarını baskılayan bir anne-baba düşünelim. Çocuk bir yerden söyle öyle bir hale geliyor ki hiçbir istediğini yapamıyor. Durum böyle olunca “yalan söyleme” kavramını da keşfettikten sonra hiç kimse o çocuğu durduramaz. Çocuklarınızın bunaldığı noktaları ve yalan söylediği noktaları anlamanız aslında çok zor değil. Fakat daha önemli bir konu varsa o da yalan söylediğini anladığınız zaman ne yapmanız gerektiğidir.
     Öncelikle yalan söylediğinin farkında olduğunuzu ve o ne zaman yalan söylerse bunu anlayabilecek olduğunuzu belirtmeniz gerekiyor. Daha sonra yalan söylemenin onun için ne kadar kötü bir şey olduğunu anlatmanız önemli bir yer tutar. Çünkü yalan söyleyen insanlar toplumda sevilmediğini ve etrafında bir süre sonra kimsenin kalmayacağını bilmesi gerekir. Bir de sizin de ona sürekli yalan söylediğiniz bir kurgu oluşturup bunu ona sunabilirsiniz. Böylelikle yalan söyleyen kişi değil de yalan söylenen kişi olmanın da nasıl bir duygu olduğunu anlamasını sağlayabilirsiniz. Her şeyden önce bütün bu tarz durumlarda olması gerektiği gibi kaygılanmamalısınız. Bunlar çocuklar için normal süreçlerdir. Yalan da söyleyecek, küfür de edecek, hatta bir çok olumsuz davranış da yapacaklardır. Fakat bunları yukarıda ki gibi karşılarsanız doğru bir tutum içine girmiş olursunuz. Fakat kızarsanız, ceza verirseniz ya da fiziksel şiddet uygularsanız çocuğunuzu o kötü davranışı yapmaya tekrar yöneltmiş olursunuz. Umarım faydalı olur 

                                                                                                Aile Terapisti-Psikolog Aykut Öztürk